Quyền ưu tiên là một cơ chế pháp lý cho phép người nộp đơn đăng ký sở hữu công nghiệp (sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu, v.v.) tại một quốc gia có thể sử dụng ngày nộp đơn đầu tiên ở quốc gia đó làm ngày ưu tiên khi nộp đơn tại các quốc gia khác, với điều kiện đơn sau được nộp trong khoảng thời gian nhất định.
Quyền này xuất phát từ Công ước Paris về bảo hộ sở hữu công nghiệp (1883) – một điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
Tại Việt Nam, quyền ưu tiên được quy định trong Điều 91 Luật Sở hữu trí tuệ 2005, sửa đổi, bổ sung năm 2009, 2019.
Theo đó, quyền ưu tiên áp dụng cho các đơn đăng ký:
- Sáng chế
- Kiểu dáng công nghiệp
- Nhãn hiệu
- Giống cây trồng
Điều kiện để được hưởng quyền ưu tiên:
- Người nộp đơn đầu tiên phải nộp đơn đăng ký tại một quốc gia thành viên của Công ước Paris.
- Trong vòng 6 tháng (đối với nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp) hoặc 12 tháng (đối với sáng chế, giống cây trồng), người nộp đơn phải nộp đơn tại Việt Nam và yêu cầu hưởng quyền ưu tiên.
- Nội dung đơn tại Việt Nam phải tương ứng với đơn đầu tiên.
- Phải nộp bản sao đơn đầu tiên có xác nhận của cơ quan đăng ký nước ngoài.
Ý nghĩa của quyền ưu tiên
Quyền ưu tiên giúp:
- Bảo vệ lợi ích của người nộp đơn khi mở rộng phạm vi bảo hộ ra quốc tế.
- Hạn chế tranh chấp khi có nhiều bên cùng đăng ký một đối tượng sở hữu công nghiệp.
- Tăng tính cạnh tranh cho doanh nghiệp khi nộp đơn quốc tế mà không lo bị mất quyền do chậm trễ.
Ví dụ:
- Ngày 1/1/2024, doanh nghiệp A nộp đơn đăng ký nhãn hiệu tại Pháp.
- Ngày 30/6/2024, doanh nghiệp B tại Việt Nam nộp đơn cho nhãn hiệu tương tự.
- Ngày 1/7/2024, doanh nghiệp A nộp đơn tại Việt Nam và yêu cầu quyền ưu tiên theo Công ước Paris. ➡️ Khi đó, Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam sẽ công nhận ngày ưu tiên là 1/1/2024, giúp doanh nghiệp A có lợi thế hơn B.
Một số lưu ý khi áp dụng quyền ưu tiên tại Việt Nam
- Nếu đơn sau nộp quá thời hạn ưu tiên, thì không được hưởng quyền ưu tiên.
- Đơn xin hưởng quyền ưu tiên phải không có khác biệt đáng kể so với đơn đầu tiên.
- Quyền ưu tiên chỉ áp dụng cho quốc gia thành viên của Công ước Paris.
Quyền ưu tiên là công cụ quan trọng trong hệ thống sở hữu công nghiệp, giúp bảo vệ quyền lợi của cá nhân, doanh nghiệp khi mở rộng đăng ký ra quốc tế. Việc tuân thủ chặt chẽ các quy định của Luật SHTT Việt Nam sẽ giúp tận dụng tối đa lợi thế này.
