Một số đối tượng có thể được bảo hộ đồng thời dưới cả hai hình thức bản quyền tác giả và kiểu dáng công nghiệp, tùy thuộc vào tính chất sáng tạo của chúng. Các đối tượng điển hình bao gồm:
-
Thiết kế sản phẩm có tính mỹ thuật cao:
- Ví dụ: Thiết kế của một chiếc ghế, đồng hồ, chai nước hoa, vỏ điện thoại có họa tiết đặc biệt.
- Những sản phẩm này có thể đăng ký kiểu dáng công nghiệp để bảo hộ hình dáng bên ngoài và bản quyền tác giả nếu có tính sáng tạo nghệ thuật cao.
-
Logo, biểu tượng, tác phẩm đồ họa ứng dụng trên sản phẩm:
- Ví dụ: Một logo có thiết kế 3D được sử dụng trên bao bì sản phẩm.
- Logo có thể được đăng ký bản quyền tác giả với tư cách là tác phẩm mỹ thuật ứng dụng và kiểu dáng công nghiệp nếu nó được tích hợp vào một sản phẩm cụ thể.
-
Tác phẩm điêu khắc, tượng, thiết kế trang trí trên sản phẩm:
- Ví dụ: Một bức tượng trang trí đi kèm với sản phẩm đồ gia dụng hoặc trang sức.
- Có thể đăng ký bản quyền tác giả để bảo vệ khía cạnh nghệ thuật và kiểu dáng công nghiệp để bảo vệ tính thương mại của thiết kế.
Nên lựa chọn hình thức bảo hộ nào?
Cả hai hình thức bảo hộ có đặc điểm khác nhau, nên tùy theo mục đích sử dụng mà có thể lựa chọn một hoặc cả hai hình thức.
| Tiêu chí | Bản quyền tác giả | Kiểu dáng công nghiệp |
|---|---|---|
| Phạm vi bảo hộ | Bảo vệ tác phẩm nghệ thuật, sáng tạo | Bảo vệ thiết kế bên ngoài của sản phẩm |
| Cơ chế bảo hộ | Tự động có hiệu lực khi tác phẩm được sáng tạo và thể hiện dưới hình thức vật chất | Phải đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền |
| Thời gian bảo hộ | Tác phẩm mỹ thuật ứng dụng: 50 năm | Tối đa 15 năm (5 năm + gia hạn 2 lần) |
| Chi phí & Thời gian đăng ký | Chi phí thấp, thời gian xử lý nhanh hơn | Chi phí cao hơn, yêu cầu thẩm định nội dung |
| Khả năng áp dụng thương mại | Không ngăn cản người khác sử dụng thiết kế tương tự nếu không sao chép trực tiếp | Ngăn cấm bên khác sử dụng kiểu dáng tương tự nếu chưa được phép |
KẾT LUẬN
- Nếu thiết kế có giá trị thương mại cao, dễ bị sao chép và cần bảo hộ độc quyền, nên đăng ký kiểu dáng công nghiệp.
- Nếu sản phẩm có yếu tố nghệ thuật cao, muốn bảo vệ về mặt sáng tạo mà không cần thủ tục đăng ký phức tạp, có thể đăng ký bản quyền tác giả.
- Tốt nhất nên kết hợp cả hai hình thức để có phạm vi bảo hộ rộng nhất, vừa bảo vệ về mặt sáng tạo, vừa ngăn chặn việc sao chép thương mại.
Bản quyền, Bản quyền tác giả, Bằng độc quyền, Bảo hộ, Đăng ký, Giấy chứng nhận, Kiểu dáng, Kiểu dáng công nghiệp
